ประเพณีนบพระเล่นเพลง - ประเพณีไทยของชาวกำแพงเพชร

ประเพณีนบพระ-เล่นเพลง ของชาวกำแพงเพชรนี้ เป็นประเพณีไทยที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยพญาลิไทได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุจากลังกา มาบรรจุไว้ที่องค์พระเจดีย์วัดบรมธาตุ ตำบลนครชุม จึงทำให้เกิดการจัดขบวนของผู้ครองนครต่างๆ ไปนมัสการพระบรมธาตุ เป็นเหตุให้เกิดประเพณีนบพระ-เล่นเพลงขึ้น

อนุเสาวรีย์พญาลิไท

ประเพณีนบพระ-เล่นเพลงของชาวกำแพงเพชรนั้น ได้นำคำในศิลาจารึกนครชุม หลักที่ ๓ มาเป็นชื่องาน มีความว่า "ผู้ใดไหว้นบ กระทำบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุ และพระศรีมหาโพธิไซร้ มีผล อานิสงส์พร่ำเสมอดังได้นบพระผู้เป็นเจ้า..." คำว่า "นบ" เป็นคำโบราณ แปลว่า ไหว้ ดังนั้น การนบพระจึง หมายความว่า “ไหว้พระ”

ขบวนแห่เพื่อไป "นบพระ" อันสวยงามตระกาลตา

มีการจำลองขบวนแห่เพื่อไป "นบพระ" เหมือนในสมัยอดีตกาล

สำหรับคำว่าเล่นเพลง คือ การละเล่นสนุกสนานพื้นบ้าน โดยมีการร้องเพลงพื้นบ้าน มีชาย หญิงร่วมร้องและร่ายรำเป็นที่สนุกภายหลังจากได้ทำบุญทำกุศลแล้ว

ประเพณีนบพระ-เล่นเพลงในแผ่นดินพระเจ้าลิไท จัดครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๖ แต่หลังจากนั้นด้วยความร่วมมือของจังหวัดกำแพงเพชร กรมศิลปากร และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ในการจัดงานครั้งนั้นทางผู้จัดได้นำเอาประวัติศาสตร์ในแผ่นดินพระเจ้าลิไท ตอนเสด็จ พระราชดำเนินนำพระมเหสี ข้าราชบริพาร ตลอดจนไพร่ข้าแผ่นดินชาวเมืองชากังราว และเมืองนครชุม ไปนมัสการพระพุทธบาทที่เขาสุมนกูฏ เมืองสุโขทัย แล้วมาถวายสักการะบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุ ณ วัดพระบรมธาตุ นครชุม มาเป็นตอนสำคัญของงาน

ประเพณีนบพระ-เล่นเพลงจะจัดขึ้นในช่วง วันเพ็ญ เดือน ๓ ( เดือนกุมภาพันธ์-ต้นเดือนมีนาคม ของทุกปี )

สถานที่จัดงาน คือ บริเวณวัดพระบรมธาตุนครชุม จะมีการแสดงพระราชประวัติ ตอนพระ เจ้าลิไทไปทำการนบพระ พร้อมด้วยมเหสี และข้าราชบริพาร เริ่มต้นขบวนที่บริเวณวัดพระบรมธาตุนครชุม เมื่อนบพระเรียบร้อยแล้วก็มีการรำโคม รำถวายเป็นพุทธบูชา จากนั้นขบวนพยุหยาตราทางสถลมารคของ พระเจ้าลิไทก็เคลื่อนออกจากวัดเข้าสู่เมืองกำแพงเพชร

ภาพถ่าย งานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง โดย อาจารย์เรืองศักดิ์  แสงทอง

ตอนค่ำมีมหรสพแสดงให้ชมหลายอย่างด้วยกัน และที่สำคัญคือ การเล่นเพลง ที่แสดงโดย นักศึกษาวิทยาลัยครูกำแพงเพชร เล่นได้ดีเป็นที่สนใจของผู้มาเที่ยวงาน ส่วนบริเวณวัดพระแก้ว มีการแสดง แสงและเสียง เรื่องเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของเมืองกำแพงเพชร ส่วนในภาคกลางวันมีการออกร้าน และบริการนำเที่ยวโบราณสถาน โดยใช้เกวียนเป็น พาหนะ โดยนำมาจากอำเภอพรานกระต่าย

ภาพถ่าย งานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง โดย อาจารย์เรืองศักดิ์  แสงทอง

ขอบคุณ :
www.panyathai.or.th
www.kamphaengphet.go.th
personal.swu.ac.th
www.bloggang.com/viewblog.php?id=boonhaksa&date=05-08-2009&group=5&gblog=2